สุนัขจรจัด คือหนึ่งในเรื่องที่เป็นปัญหาในสังคมไทยมานานและไม่สามารถแก้ไขได้อย่างเด็ดขาดแม้ว่าภาครัฐจะทำการแก้ไขปัญหา ทว่าจำนวนของสุนัขจรจัดก็ยังมีมากเกินกว่าวิธีการแก้ไขปัญหาด้วยเหตุนี้จึงมีกลุ่มคนมากมายที่ริเริ่มก่อตั้งมูลนิธิเพื่อช่วยเหลือสุนัขจรจัดและหนึ่งในนั้นก็คือ “มูลนิธิสันติสุข” มูลนิธิสันติสุขคือก่อตั้งเมื่อปี 2552 โดยมุ่งหวังจะช่วยเหลือสุนัขจรจัดในจังหวัดเชียงใหม่ให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นและจัดหาบ้านใหม่ให้กับสุนัขเหล่านั้น แต่อย่างไรก็ยังมีสุนัขอีกจำนวนมากที่ไม่ได้รับโอกาสนั้นเนื่องจากช่วงอายุของสุนัขเหล่านั้นไม่ได้มีความน่ารักเหมือนพวกลูกสุนัข ทำให้ทางมูลนิธิต้องสร้างศูนย์สุนัขจรจัดขึ้นเพื่อเป็นแหล่งที่อยู่ให้กับสุนัขโตที่ไร้บ้าน ศูนย์สุนัขจรจัดตั้งอยู่ที่อำเภอสันป่าตองห่างไกลจากตัวหมู่บ้านและแหล่งอำนวยความสะดวกทั้งหลายเพื่อไม่ให้เสียงเห่าหอนของสุนัขรบกวนเพื่อนบ้านและสภาพแวดล้อมโดยรอบของมูลนิธิก็ไม่ถูกสุขลักษณะเท่าที่ควร
ทว่าสิ่งที่ผู้เขียนสังเกตเห็นได้คือพฤติกรรมของสุนัขภายในศูนย์นั้นไม่ได้ดุร้ายหรือเป็นอันตรายเหมือนกับสุนัขจรจัดบางตัวที่เร่ร่อนอยู่ตามท้องถนนอาจเป็นเพราะได้รับความรักและการดูแลเอาใจใส่จากผู้ดูแลและผู้ที่แวะเวี่ยนเข้ามาบริจาคอาหาร แม้ว่าสุนัขบางตัวจะมีอาการตื่นกลัว เห่าหอนเสียงดังแต่ส่วนใหญ่แล้วสุนัขที่ได้รับจากช่วยเหลือจากมูลนิธินั้นก็มีพฤติกรรมเหมือนกับสุนัขบ้านที่เราเลี้ยงกัน
เพราะความจริงแล้วก่อนจะมาเป็นสุนัขจรก็เคยเป็นสุนัขบ้าน มีที่หลับนอนและมีเจ้าของที่รักมาก่อนแต่ด้วยความไม่เอาใจใส่และไร้จิตสำนึกของคนเลี้ยงบางคน เมื่อสุนัขหมดความน่ารักหรือเกิดเจ็บป่วยขึ้นมาก็นำมาปล่อยทิ้งไว้ตามวัด สถานที่รกร้างหรือตามท้องถนนให้หากินเองตามยถากรรมบางตัวโชคดีได้รับการช่วยเหลือและมีบ้านใหม่เข้าของใหม่แต่บางตัวก็โชคร้ายต้องจบชีวิตอยู่ข้างถนน
