คุณรู้จักนักศึกษาพยาบาลดีแค่ไหน ?
"พยาบาล" คำนี้ถ้าใครได้ยินก็ต้องพูดเป็นเสียงเดียวกันว่า เป็นอาชีพที่เหนื่อย แต่จะมีสักกี่คน ที่รู้ว่ากว่าจะเป็นพยาบาลได้นั้น ต้องฝ่าฟันอุปสรรค์ ทั้งการเรียนและการฝึกปฏิบัติบนหอผู้ป่วย ที่ต้องใช้ทักษะความรู้ ความขยันและอดทน เพื่อให้ได้มาซึ่งคำว่า “พยาบาล”
นักศึกษาพยาบาล ก็คือบุคคลที่กำลังศึกษาในสาขาพยาบาลศาสตร์บัณฑิต ในประเทศไทยมีหลายสถาบันที่สภาการพยาบาลอนุญาตให้เปิดสอนในสาขาวิชานี้ ซึ่งใช้ระยะเวลาในการเรียนทั้งหมด 4 ปี แบ่งเป็น การเรียนในภาคทฤษฏี และภาคปฏิบัติ และสุดท้ายก่อนที่จะเป็นพยาบาลวิชาชีพได้นั้น ต้องสอบผ่านใบประกอบวิชาชีพก่อน
ในบทความฉบับนี้ขอนำเสนอชีวิตการเรียน ของนักศึกษาคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่คนหนึ่ง ชื่อเล่นว่า น้ำ เพื่อที่จะทำให้ทุกคนเห็นว่า นักศึกษาพยาบาลนั้น เรียนหนักแค่ไหน
ก่อนที่จะไปปฏิบัติกับผู้ป่วยจริง นักศึกษาพยาบาลทุกคนต้องได้รับการฝึกฝนให้ชำนาญกับอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่ทางคณะจัดหาไว้ เช่น หุ่นคนสำหรับฝึกฉีดยา หุ่นสำหรับฝึกทำคลอด และหุ่นที่มีท่อช่วยหายใจ เป็นต้น โดยทางคณะมีอุปกรณ์สำหรับการฝึกที่เหมือนกับบนหอผู้ป่วย เพื่อให้นักศึกษาคุ้นเคยกับอุปกรณ์ วิธีการทำและฝึกให้ชำนาญก่อนที่จะทำกับคนจริง ๆ
ครั้งนี้ น้ำฝึกเย็บแผลกับเพื่อน ๆ โดยใช้ฟองน้ำห่อด้วยผ้า เปรียบเสมือนผิวหนังของคน
“ชุดหมี” เป็นชื่อเรียกชุดที่ใช้สำหรับการฝึกภาคปฏิบัติ บนหอผู้ป่วย โดยมีเดรสสีฟ้า ผ้าคลุมสีขาวคล้ายผ้ากันเปื้อน หมวกและรองเท้าสีขาว คล้ายกับชุดพยาบาล ซึ่งชุดนี้ใช้สำหรับฝึกปฏิบัติบนหอผู้ป่วยเท่านั้น จึงไม่สามารถพบเห็นได้ทั่วไป
ขณะนี้เวลา 7.00 น. น้ำ นักศึกษาพยาบาลออกจากหอพยาบาลเพื่อไปขึ้นฝึกปฏิบัติบนหอผู้ป่วย โดยที่หอของนักศึกษาพยาบาลนั้นอยู่ในโรงพยาบาล ทำให้สามารถเดินไปขึ้นฝึกปฏิบัติได้เลย
การฝึกปฏิบัติช่วงเช้านั้น ต้องขึ้นไปบนหอผู้ป่วยก่อน 7.15 น. พอขึ้นไปถึง เริ่มแรกตรวจเช็คอาการผู้ป่วยที่ตัวเองได้รับมอบหมายให้ดูแล บันทึกสัญญาณชีพ บันทึกอาการผู้ป่วย ส่งรายงาน Conferenceกับอาจารย์นิเทศ ปฏิบัติตามคำสั่งแพทย์
และทำหัตถการต่างๆ เหมือนกันพยาบาลทุกประการ และเสร็จสิ้นตอน 16.30 น.
*หมายเหตุ ไม่สามารถถ่ายภาพบนหอผู้ป่วยได้เนื่องจากขัดต่อสิทธิของผู้ป่วย
หลังจากลงฝึกปฏิบัติ นักศึกษาพยาบาลเกือบทุกคนจะมานั่งเขียนรายงานการพยาบาลของผู้ป่วยที่ตนได้รับมอบหมายให้ดูแลหรือเรียกว่า Case Study เพื่อส่งอาจารย์ในเช้าวันถัดไป โดยน้ำบอกว่า ความยากง่ายของ Case แตกต่างกัน ถ้า Case ยากจะต้องวางแผนการพยาบาลมากกว่า Case อื่น ๆ ทำให้ต้องเขียนรายงานมากตาม ซึ่งน้ำเคยเขียนมากที่สุด 12 หน้า นอนประมาณ 03.00 น. และตื่น 06.00 น. เพื่อขึ้นฝึกปฏิบัติบนหอผู้ป่วย
ในบางครั้ง การฝึกปฏิบัติบนหอผู้ป่วย ต้องขึ้นเวรเหมือนกับพยาบาลคือ เช้า 07.30-16.30 น. บ่าย 15.30-00.30 น. และดึก 00.00-08.00 น.
น้ำบอกว่า
“การฝึกของนักศึกษาพยาบาลนั้นก็คือฝึกเป็นพยาบาลนั่นแหล่ะ พยาบาลเหนื่อยยังไง นักศึกษาก็เช่นกัน”
การฝึกปฏิบัติภาคชุมชน เป็นหน้าที่หนึ่งของพยาบาล ดังนั้นนักศึกษาพยาบาลจึงต้องฝึกเช่นกัน
โดยการออกสำรวจชุมชนเพื่อค้นหาปัญหาสุขภาพ และจัดโครงการสร้างเสริมสุขภาพ
ให้ความรู้แก่คนในชุมชน
ซึ่งน้ำและเพื่อน ๆ ได้จัดโครงการที่ หมู่ 4 ตำบลหนองแฝก อำเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม่
เหนื่อยขนาดนี้เอาแรงบันดาลใจมาจากไหน ?
สำหรับน้ำแล้ว พยาบาลคือความฝันตั้งแต่เด็ก คุณแม่ของน้ำเป็นพยาบาลทำงานอยู่โรงพยาบาลนครพิงค์ ตอนเด็กคุณแม่ได้พาน้ำมาทำงาน ด้วยเหตุผลที่ว่าไม่มีคนดูแลที่บ้านและคุณแม่ต้องขึ้นเวร ทำให้น้ำคุ้นเคยกับโรงพยาบาล ชอบช่วยเหลือผู้อื่น
และอยากที่จะเป็นพยาบาลเหมือนกับคุณแม่ของตน
น้ำถามผมว่า “มาแจก Mask วันนี้เวลาผู้ป่วยขอบคุณรู้สึกอย่างไรบ้าง.... สำหรับเราแล้ว เรา รู้สึกดีมากเลยนะ พวกเขาก็เหมือนพ่อแม่เรา เจ็บป่วยก็อยากให้คนมาดูแล”
"คนที่ทำอาชีพนี้เก่งทางด้านวิชาการอย่างเดียวไม่ได้ ต้องพร้อมที่จะเหนื่อย
ต้องมีความอดทนและมีจิตใจที่พร้อมช่วยเหลือผู้อื่นโดยไม่รังเกียจ ถือได้ว่า
พยาบาลเป็นอาชีพที่เสียสละอาชีพหนึ่งเลยทีเดียว"
อย่างสุดท้าย สิ่งที่ยากที่สุดที่นักศึกษาพยาบาลทุกคนต้องผ่านไปให้ได้ คือ การสอบใบกระกอบวิชาชีพ หรือที่เรียกกันว่าสอบสภาฯ
สอบทั้งหมดทั้งหมด 8 วิชา วิชาละ 70-90 ข้อ สอบ 2 วัน ให้เวลาทำวิชาละ 2 ชั่วโมง ซึ่งมีเวลาทำข้อละ 1.45นาที สามารถสอบได้ 3 ครั้งต่อปี ค่าสมัครสอบครั้งละ 3,800 บาท ถ้าสอบไม่ผ่านนอกจากจะต้องเสียเงินสอบอีกครั้งแล้ว เงินเดือนจะลดลง 2,000-5,000 บาท เนื่องจากเรายังไม่มีใบกระกอบวิชาชีพ ทำให้ทุกคนต้องอ่านหนังสืออย่างหนัก เพื่อให้สอบผ่านในการสอบครั้งนี้
น้ำเองก็หวังว่าจะสอบผ่านเช่นกัน
"การทำตามความฝัน ถึงมันจะเหนื่อย แต่ก็คุ้มที่จะได้มา" น.ส. พิชญา จินาวงศ์